O mindfulness é un estado mental de atención plena, a través do cal tomamos conciencia da nosa experiencia interna: os nosos pensamentos, emocións, sentimentos e sensacións, identificándoos como o que son, fenómenos cognitivos de natureza cambiante, non permanentes, cuxo inicio de actividade está fóra do noso control.
Ao mesmo tempo, somos conscientes do entorno que nos rodea, de todo o que percibimos a través dos sentidos, da vista, do gusto, do ouvido, do olfacto ou do tacto.
Este estado mental de atención plena invítanos a contemplar as cousas tal e como son, independentemente de se nos gustan ou non. Só ao recoñecer os nosos estados mentais e emocionais podemos comezar a influír neles de maneira deliberada e consciente. Sen recoñecemento, non hai control.
Deste xeito, comezamos a recoñecer os nosos estados emocionais e mentais polo que son, en lugar de fusionarnos con eles, sen involucrarnos con eles de maneira automática. Entón adoitamos unha nova posición.
Aínda que este estado de consciencia pode ser innato para algunhas persoas, o máis común é sexa unha habilidade que requira adestramento.
Por iso, a través das diferentes prácticas de mindfulness, de carácter formal ou informal, buscamos ir máis aló do visible, para afondar no que sexa que estea dentro e fóra de nós.
As súas oríxes
O mindfulness ten a súa orixe en antigas prácticas budistas, fai aproximadamente dous mil cincocentos anos. Non obstante, no 1979, Jon Kabat-Zinn, profesor de bioloxía molecular, decidiu occidentalizar estes coñecementos eliminando calquera reminiscencia relixiosa, para crear un programa orixinal de redución de estrés e relaxación no centro médico da Universidade de Massachusetts, coa intención de axudar a pacientes con condicións crónicas que non melloraban, a pesar de recibir os mellores tratamentos médicos.
Segundo a definición de Jon Kabat-Zinn, o mindfulness é:Prestar atención dunha maneira particular con propósito no momento presente e sen xuízo. É vivir a vida como se cada momento fose importante, como se cada momento contase e puidese ser traballado, aínda que sexa un momento de dor, tristeza, desesperación ou medo”.
A palabra “mindfulness” procede dunha tradución da palabra “sati” en pali, un idioma falado naquela época. “Sati” significa recordar, entendida a palabra recordar como traer ao momento presente.
Na actualidade definimos o mindfulness como atención plena ou conciencia plena, o que nos leva a adquirir unha nova perspectiva da vida e, a medida que avanzamos e profundizamos na práctica, a nosa mente e o noso corpo entran en coherencia coa nosa mente e o noso corpo, o que nos permite experimentar estados de calma e serenidade mental con maior facilidade.
Evidencia científica
Estudos científicos demostraron que as persoas que meditan unha media de 30 minutos ao día durante oito semanas experimentan cambios estruturais en diversas áreas do cerebro.
Trátase de áreas asociadas aos nosos estados emocionais, ao aprendizaxe, á memoria, á concentración, así como á percepción da dor física e emocional. Isto axuda a reducir o estrés, a ansiedade ou o medo e a ampliar a nosa capacidade de perspectiva, empatía e compaixón.
Aplicacións prácticas e beneficios.
Na actualidade existen numerosos programas de mindfulness con diferentes aplicacións prácticas e beneficios para as nosas vidas, como o MBLC para a vida cotiá, o MBEB para o equilibrio emocional e o MBSR para a redución do estrés, xunto co MBCT que combina a atención plena coa terapia cognitiva.
A partir dos cales, resulta relativamente sinxelo crear novos programas con innumerables beneficios para as persoas, así como para diferentes colectivos ou organizacións, como En Forma MC, cuxo obxectivo é contribuír ao mantemento da saúde física e a serenidade mental, tendo en conta a importancia da actividade física, a alimentación saudable e a actitude, ou o MBE, que contribúe ao benestar emocional a través de prácticas guiadas de mindfulness, entre moitos outros.
¿Cal é a ferramenta que utiliza o mindfulness?
A ferramenta mediante a que desenvolvemos este estado de conciencia plena ou mindfulness é a meditación.
Meditar na lingua tibetana significa coñecer algo. Na actualidade, adoita asociarse a técnicas e exercicios que promoven a concentración, o enfoque mental e a calma para alcanzar un estado de paz interior, autocoñecemento e benestar.
A meditación volveuse popular en moitas partes do mundo como unha ferramenta para mellorar a saúde mental e física, reducir o estrés, aumentar a conciencia e a atención plena.
Isto ten que ver coa nosa capacidade de autoobservación e crecemento persoal, con ser capaces de coñecernos mellor a nós mesmos.
Os 7 principios do Mindfulness
Para entender mellor o sentido do Mindfulness, pode ser interesante coñecer os 7 principios ou bases actitudinais e a súa breve explicación:
- Non xuízo: Aprender a observar sen xulgar, aceptando as cousas tal e como son, sen engadir avaliacións ou etiquetas.
- Paciencia: Cultivar a capacidade de esperar sen ansiedade, recoñecendo que todo ten o seu tempo e ritmo.
- Mente de principiante: Achegarse a cada experiencia cunha mente aberta e curiosa, sen preconceitos ou expectativas fixas.
- Confiar: Confiar na nosa propia experiencia e intuición, sen depender excesivamente dos demais.
- Non esforzo: Non forzar nin pretender que as cousas sexan doutra maneira, deixando que as cousas flúan naturalmente.
- Aceptación: Recoñecer as circunstancias tal e como son, sen loitar contra elas nin aferrarse a elas, contribúe a reducir as tensións e ter unha vida máis tranquila e conectada.
- Non apego: Non fixarse nas experiencias ou pensamentos, deixando que veñan e vaian libremente sen identificarnos con eles. De feito nada é permanente nin dura para sempre.
Os principios actitudinais fan que a práctica do mindfulness nos resulte máis significativa e enriquecedora, o que fai que se convirtan nun recurso esencial, tan liberador como transformador. Ao incorporalos na nosa vida diaria, levarannos a experimentar unha maior calma e benestar.
¿E ti? ¿Experimentaches algunha vez a práctica da atención plena ou mindfulness?
Agora tes a posibilidade de participar nesta experiencia a través das sesións MBE, de Mindfulness e Benestar Emocional.
